Najstarsze petardy na rynku
Choć fajerwerki znane są od tysięcy lat, a od stuleci rozświetlają wielkie wydarzenia polityczne i historyczne, to rozpoczęcie masowej, wielkoskalowej produkcji pirotechniki datuje się na koniec XIX wieku. Pierwsze przeznaczone do tego celu, duże manufaktury powstały na półwyspie Makau w południowo-wschodnich Chinach, który stał się kolebką rewolucji w produkcji petard. To właśnie Makau było pierwszą stolicą fajerwerków, a ich produkcja stanowiła nie tylko pasję, ale także kluczowy element tamtejszej gospodarki. Przemysł pirotechniczny zapewniał zatrudnienie tysiącom ludzi, tworząc tym samym solidną podstawę ekonomiczną dla regionu.
Około roku 1910 na półwyspie działało już siedem dużych fabryk, zajmujących się wytwarzaniem różnorodnych rodzajów fajerwerków. Z biegiem czasu liczba ta stale rosła, co świadczyło o dynamicznym rozwoju tej gałęzi przemysłu w Makau. W miarę jak technologia produkcji fajerwerków ewoluowała, Makau stało się nie tylko centrum produkcji, ale także ośrodkiem innowacji w tej dziedzinie. Fabryki stale doskonaliły swoje procesy produkcyjne, wprowadzając coraz bardziej skomplikowane i widowiskowe efekty pirotechniczne. Wraz z rosnącym zainteresowaniem fajerwerkami na całym świecie, eksport z Makau zaczął się rozrastać, obejmując coraz to nowe rynki, od Europy po Azję i Ameryki. Głównym rynkiem eksportowym dla fajerwerków produkowanych w Makau były Stany Zjednoczone. Zarówno Amerykanie, jak i lokalna społeczność chińska, chętnie nabywali wysokiej jakości produkty, co przyczyniło się do dalszego rozwoju i ekspansji tego przemysłu na światowych rynkach.
Najstarsze marki petard
Najbardziej znanymi lokalnymi fabrykami były Kwong Hing Tai, Iec Long oraz Po Sing. Niemniej, szacuje się,w czasach największej prosperity działało tam aż ok. 60 manufaktur. Największe z nich, jak wymienione wcześniej Kwong Hing i Iec Long były tak potężne, że posiadały własne porty załadunkowe.
Eksport fajerwerków produkowanych w Makau stanowił istotny segment gospodarki regionu. Dzięki rosnącemu zapotrzebowaniu na te produkty na rynkach międzynarodowych, lokalna produkcja fajerwerków przyczyniła się do generowania znaczących dochodów dla Makau oraz zwiększenia zatrudnienia w sektorze. Wielu mieszkańców znalazło pracę w fabrykach fajerwerków, co przyczyniło się do poprawy ich warunków życia i standardów ekonomicznych.
Ponadto, warto zaznaczyć, że fajerwerki nie tylko były elementem kulturalnym i gospodarczym Makau, ale także miały swoje znaczenie symboliczne i społeczne. Podczas lokalnych i narodowych świąt oraz ceremonii religijnych, fajerwerki odgrywały kluczową rolę w manifestowaniu radości, entuzjazmu i ducha wspólnoty. Ich widowiskowe pokazy podkreślały ważne momenty w życiu społeczności, tworząc niezapomniane wrażenia i budując więzi międzyludzkie.
Wieloletnia tradycja produkcji fajerwerków w Makau przyniosła także efektywną wymianę kulturową między wschodem i zachodem. Eksportowane do różnych części świata, fajerwerki stanowiły nie tylko produkt handlowy, ale też nośnik kultury i symbolu egzotyczności. Ich obecność na festiwalach i wydarzeniach na całym globie wpłynęła na kształtowanie się światowego obrazu Makau jako centrum sztuki pirotechnicznej i wysokiej jakości produktów.
O tym jak wiele różnych petrad oferowały fabryki z Makau świadczy ilość różnorodnych etykiet jakie można dziś jeszcze odnaleźć. Zresztą same etykiety z lat 70’ są cennymi przedmiotami kolekcjonerskimi, za które zbieracze potrafią płacić tysiące dolarów. Do najbardziej znanych marek petard z tamtych czasów należą Camel, Duck, Peacock, Black Hawk, Anchor, Black Cat, Yan Kee Boy. Znaleźć można wiele marek z różnymi wariacjami, jeśli chodzi nazewnictwo jak Atta Boy That-A-Boy itp. Najbardziej kultową i znaną marką jest prawdopodobnie wspomniany wyżej Black Cat. Kolekcjoner i miłośnik oldskoolowych etykiet od petard Jeff Staton szacuje, że na rynku istniało prawie tysiąc różnych marek.
Pierwsze etykiety napisane były w języku chińskim. Wraz z rosnącym znaczeniem importu do USA zaczęto stosować dodatkowo opisy w j. angielskim. Początkowo tekst był ograniczony do minimum. Im mniej informacji dot. bezpieczeństwa na etykiecie tym starsza petarda. Ze względu na lata produkcji powstała specjalna klasyfikacja porządkująca i opisująca ówczesne petardy.
- Klasa 1. Petardy wyprodukowane przed rokiem 1950. Oznaczone jako “ Made in China”. Brak instrukcji na etykiecie.
- Klasa 2. Petardy wyprodukowane pomiędzy 1950 - 1954. Oznaczone jako “Made in Macau”. Wciąż brak instrukcji na etykiecie.
- Klasa 3. Petardy wyprodukowane pomiędzy 1955-1968. Oznaczone jako “Made in Macau”. Dalej brak instrukcji na etykiecie.
- Klasa 4. Petardy wyprodukowane pomiędzy 1969-1972. Oznaczone jako “Made in Macau”. Pojawia się już instrukcja z ostrzeżeniem: “Uwaga: materiał wybuchowy. Położyć na ziemi. Odpalić lont i się oddalić. Używać pod opieką dorosłych.”
- Klasa 5. Petardy wyprodukowane pomiędzy 1973-1976. Na etykiecie napis "DOT Class C”. Instrukcja z ostrzeżeniem: “Uwaga: materiał wybuchowy. Położyć na ziemi. Odpalić lont i się oddalić. Używać pod opieką dorosłych”. Oznaczone jako “Made in China”
- Klasa 6. Petardy wyprodukowane pomiędzy 1977-1994. Na etykiecie znów napis "DOT Class C” z dodatkową adnotacją “ Zawiera mniej niż 50 mg flash powder”. Posiada pełną instrukcję z ostrzeżeniem: “Uwaga: materiał wybuchowy. Położyć na ziemi. Odpalić lont i się oddalić. Używać pod opieką dorosłych”.
- Klasa 7. Petardy produkowane od 1995 - do chwili obecnej. Poza instrukcją dot. zasad bezpieczeństwa pojawia się informacja o klasie ADR UN 0336 1.4G, a od czasu wejścia w życie dyrektywy unijnej 2013/29/UE także z oznaczeniem kategorii CE.
Zainteresowani historią historią fajerwerków, a zwłaszcza historią petard mogą odwiedzić muzeum w Makau.
Można tam zobaczyć setki historycznych już produktów, w tym petard, etykiet, a także maszyn wykorzystywanych niegdyś do produkcji pirotechniki.
